كارهایی كه صدقه محسوب میشوند
آیا صدقه دادن و بخشش كردن، تنها جنبه مالی و مادی دارد یا انسان میتواند به اشكال دیگر نیز بخشش كند؟
برای پاسخ به این سوال، ابتدا به حدیثی زیبا از امام حسین(علیهالسلام) اشاره میكنیم كه فرمودند:
«بخشندهترین مردم كسی است كه به آن كه چشم امید به او نبسته، بخشش کند». 1
اما حال ببینم در كلام رسول خدا (ص) و ائمه اطهار (علیهماالسلام) چه كارهایی صدقه محسوب میشوند:
پیامبر خدا (صلی اللَّه علیه و آله و سلم) در این باره میفرمایند:
«بر هر مسلمانی است كه هر روز صدقه بدهد. عرض شد: چه كسی توان این كار را دارد؟ حضرت فرمود: برداشتن چیزهای آسیبرسان از سر راه، صدقه است؛ نشان دادن راه به دیگری، صدقه است، عیادت از بیمار، صدقه است، امر به معروف، صدقه است، نهی از منكر، صدقه است و جواب سلام را دادن، صدقه است». 2
آن حضرت در جایی دیگر، خودداری از بدی، را صدقه میدانند و میفرمایند: «هر كار نیكی، صدقه است». 3
پیامبر خدا (صلی اللَّه علیه و آله و سلم) همچنین فرمودند: «زبانت را نگهدار؛ زیرا این كار صدقهای است كه برای خودت میدهی». 4
امام صادق(علیهالسلام) نیز در تشریح ویژگی صدقهای كه مورد رضایت خداوند است میفرمایند: «صدقهای كه خدا آن را دوست دارد عبارت است از: اصلاح میان مردم، هرگاه رابطهشان تیره شد؛ و نزدیك كردن آنها به یكدیگر، هرگاه از هم دور شدند». 5
ایشان همچنین میفرمایند: «فهماندن سخن به ناشنوا، بی آن كه از این كار به ستوه آیی، صدقهای گواراست». 6
منابع روایات:
1- كشف الغمّه: 2 / 242 منتخب میزان الحكمة: 122
2- بحار الأنوار: 75 / 50 / 4 منتخب میزان الحكمة: 318
3- الخصال: 134 / 145 منتخب میزان الحكمة: 318
4- الكافی: 2 / 114 / 7 منتخب میزان الحكمة: 318
5- الكافی: 2 / 209 / 1 منتخب میزان الحكمة: 318
6- بحار الأنوار: 74 / 388 / 1 منتخب میزان الحكمة: 318
منبع: ایسنا